Radovi na istraživanju, ali i rekonstrukciji srednjevekovne tvrdjave Koprijan, na obroncima planine Seličevice, zdanja iz druge polovine 14.veka, nastavljeni su i ovog leta. Arheolozi Arheološkog instituta iz Beograda neumorno rade na iskopavanju i istraživanju, kako bismo dobili neophodne podatke za obnovu utvrdjenja, ali i odgovore na mnoga druga pitanja u vezi ovog zdanja. Pitanja koje čekamo već decenijama, od prvih, početnih i skromnih istraživanja od pre četrdesetak godina, kroz godine kada se po tom pitanju ništa nije radilo, do današnjih dana, kada su se stručnjaci iz različitih oblasti i iz različitih institucija udružili kako bi se konačno ovaj najznačajniji lokalitet našeg kraja istražio, ali i restaurirao i sačuvao.
Realizacija projekta planirana je po fazama, ukupno njih pet, a u ovaj proces uključeni su Zavod za zaštitu spomenika kulture iz Niša, Arheološki institut iz Beograda, Istorijski institut i Vizantološki institut Srpske akademije nauka i umetnosti, Narodni muzej u Nišu, ovdašnja lokalna samouprava, kao i Ministarstvo kulture.
-Ovim najnovijim radovima koji su počeli polovinom jula, predvidjeno je istraživanje većeg dela Gornjeg grada, kako bi se u što kraćem roku ukazala mogućnost za dalje izvodjenje projekta konzervacije i restauracije kojim rukovodi Zavod za zaštitu spomenika kulture iz Niša, kaže za Radio Koprijan arheolog Uglješa Vojvodić, koji od samog početka radi na iskopinama Koprijana.
Utvrdjenje je u velikoj meri oštećeno tokom prekopavanja divljih kopača u ranijem periodu, koji su tragali za dragocenostima što potvrdjuju i najnovija istraživanja. –Zatečeni su brojni ukopi, a u nekim delovima je čak probijen i bedem. Sve to otežava sticanje preciznije slike o vremenu nastanka i fazama života utvrdjenja, kaže Vojvodić.
Lokalitet je, pokazalo je istraživanje, više puta uništavan, što se vidi i po slojevima gareži na koje su istraživači nailazili tokom iskopavanja.Koprijan je sniman i 3D skenerom, kako bi bila moguća i virtualna prezentacija.
Inače, dosadašnjim istraživanjima, uradjenim tokom prošle godine, iskopana je cisterna za vodu. Najveći broj nalaza su gvozdeni klinovi za konstrukcije na utvrdjenju, ostaci noževa i strelica koji su korišćeni tokom borbi na utvrdjenju, veliki broj ulomaka keramičkih posuda i životinjskih kostiju, koji se datiraju u 14. i 15. vek.
Podsetimo, tvrdjava Koprijan je više puta od izgradnje 1372.godine, menjala vlasnike, a 1451. su je Turci trajno osvojili i od tada nije obnavljana, niti se u njoj odvijao život, jer je bila u dubini turske teritorije. Podno Koprijana su 1933. nadjeni ostaci crkve u moravskom stilu. Pretpostavlja se da je u pitanju crkva Sv. Djordja, koja se prvi put spominje 1498. godine u jednom popisu, kažu naučnici.
J.Kozomara
Foto: Uglješa Vojvodić, Arheološki institut Beograd
